De kracht van rust

“Your kid falls down, he doesn’t cry, he doesn’t know he’s hurt, he looks at you. If you don’t blink, he gets up. He’s fine.” 

Deze ene zin uit The Diplomat bleef hangen. Niet omdat het een perfecte metafoor is, kinderen zijn soms echt gewond, maar omdat het een prachtige waarheid raakt over hoe sterk onze aanwezigheid invloed heeft op de ervaring van een kind. Toen ik deze zin hoorde in The Diplomat dacht ik ook gelijk “Hé! Dat denk ik dus ook altijd!” Want het is zo herkenbaar als er op school een kind zijn eigen voeten voorbij loopt en een smak maakt, telkens weer zoekt hij eerst oogcontact met een juf of meester in de buurt. Als ik dan een geruststellend knikje geef en een “you okay?” met een duimpje omhoog, is dat negen van de tien keer genoeg. 

Kinderen kijken voortdurend naar ons om te begrijpen hoe ernstig iets is. Niet alleen bij een valpartij, maar in alles: conflicten, teleurstellingen, mislukkingen, nieuwe uitdagingen. Onze reactie vormt hun interpretatie. Als wij in paniek raken, voelen zij paniek. Als wij verstarren, verstijft hun wereld mee. Maar als wij kalm blijven, open, beschikbaar… dan ontstaat er ruimte voor een rustige reactie om op eigen kracht weer op te staan.

Kalmte betekent niet dat je emoties wegduwt of dat je geen aandacht hebt voor pijn. Het betekent dat je stevig blijft staan, ook wanneer er iets gebeurt wat onverwacht of lastig is. Je kijkt, je ziet, je bent aanwezig. En juist dat geeft kinderen de boodschap: “Je bent veilig. Je kunt dit.”

Als leerkracht zie ik dat elke dag terug in de klas. Een kind schrikt, kijkt naar mij, en in dat ene moment beslissen ze hoe ze verder gaan. Soms is een kort knikje genoeg. Soms een glimlach. Soms een rustige zin: “Ik zie het, het is oké” Maar bijna altijd is de kern hetzelfde: mijn reactie bepaalt de ruimte waarin zij hun eigen reactie kunnen vinden.

En dat is misschien wel een van de mooiste verantwoordelijkheden van werken met kinderen, en misschien wel van opvoeden in het algemeen. We hoeven niet alles op te lossen. We hoeven niet alle pijn weg te nemen. Wat we wél kunnen doen, is aanwezig blijven, met een houding die zegt: “Ik geloof in jou”, “Je kunt dit”, en “ik ben er voor je als nodig”

Dat is de kracht van “Don’t blink”. Niet uit onverschilligheid, maar uit vertrouwen.

En elke keer dat een kind na een val weer opstaat, een fout durft te herstellen, of met nieuwe moed verder gaat, zie ik die kracht terug.